تحلیل پایداری نظام های بهره برداری زراعی خانوادگی و تعاونی های تولید روستایی (مطالعه موردی: شهرستان آق قلا)

نویسندگان

سید حسن مطیعی لنگرودی

محمدرضا رضوانی

حسنعلی فرجی سبکبار

علیرضا خواجه شاهکوهی

چکیده

به کارگیری بی رویه نهاده های تولیدی به منظور افزایش عملکرد محصول طی دهه های اخیر و در نتیجه تخریب محیط زیست از یک طرف و ضرورت استمرار تولید در راستای امنیت غذایی از طرف دیگر، اهمیت توجه به پایداری نظام های بهره برداری را دو چندان کرده است. دراین میان نظام بهره برداری خانوادگی و تعاونی های تولید روستایی از جمله مهمترین و گسترده ترین نظام های بهره برداری زراعی محسوب می شوند که شناسایی میزان پایداری و تبیین عوامل مؤثر بر پایداری این نظام ها، موضوع مهم و کلیدی در نیل به توسعه پایدار روستایی محسوب می شود، در این راستا پژوهش حاضر در شهرستان آق قلا با هدف بررسی و تحلیل پایداری نظام های بهره برداری زراعی خانوادگی و تعاونی های تولید روستایی انجام گرفت. رویکرد غالب پژوهش، پیمایشی است و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و بهره گیری از روش نمونه گیری طبقه بندی چند مرحله ای، به صورت مقطعی در سال زراعی 88-1387 از 190 بهره بردار در گروه خانوادگی و 150 بهره بردار در گروه تعاونی در شهرستان آق‎قلا گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد 7/14 درصد بهره برداری های مورد مطالعه (اعم از تعاونی و خانوادگی) در وضعیت بسیار ناپایدار، 1/42 درصد ناپایدار، 1/22 درصد در وضعیت پایداری متوسط، 3/20 در وضعیت پایدار و بالاخره تنها 9/0 درصد از بهره برداران در وضعیت بسیار پایدار می باشند. همچنین مقایسه میانگین پایداری دو نظام بهره برداری مورد مطالعه نشان داد میزان پایداری نظام بهره برداری تعاونی در ابعاد سه گانه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی نسبت به نظام بهره برداری خانوادگی از وضعیت بهتری برخوردار است. همچنین نتایج تحلیل مسیر برای تبیین علی عوامل مؤثر بر پایداری نظام های بهره برداری نشان داد که 6 متغیر سرمایه گذاری، سن بهره-بردار، میزان مشارکت، اندازه زمین زراعی، دسترسی به نهاده ها و ماشین آلات دارای اثرات مستقیم و متغیرهای بهره برداری از منابع اطلاعاتی کشاورزی و سطح سواد بهره برداران، به طور غیرمستقیم بر سطح پایداری نظام های بهره برداری زراعی تأثیرگذار هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل پایداری نظام‌های بهره‌‌برداری زراعی خانوادگی و تعاونی‌های تولید روستایی (مطالعه موردی: شهرستان آق‌قلا)

به کارگیری بی‌رویه نهاده‌های تولیدی به منظور افزایش عملکرد محصول طی دهه‌های اخیر و در نتیجه تخریب محیط زیست از یک طرف و ضرورت استمرار تولید در راستای امنیت غذایی از طرف دیگر، اهمیت توجه به پایداری نظام‌های بهره‌برداری را دو چندان کرده است. دراین میان نظام بهره‌‌برداری خانوادگی و تعاونی‌های تولید روستایی از جمله مهمترین و گسترده‌ترین نظام‌های بهره‌برداری زراعی محسوب می‌شوند که شناسایی میزان پاید...

متن کامل

بررسی و تحلیل نظام بهره برداری تعاونی های تولید روستایی در شهرستان سرپل ذهاب

پس از اصلاحات ارضی، تقسیم اراضی و پراکندگی غیرمعقول زمین به علت ارث، تعدد بهره-برداران، روند افزایش هزینه های تولید، عدم استفاده بهینه از منابع و نهاده های کشاورزی، غیراقتصادی بودن واحدهای سنتی، نامناسب بودن نیروهای تولید و تعدد مسائل اجتماعی و فرهنگی شرایط را برای عضویت روستائیان در شرکت های تعاونی تولید روستایی هموار نمود. هدف اصلی این پژوهش که با تکنیک ارزیابی مشارکتی روستایی (pra) انجام شده...

بررسی تحول معماری مسکن روستایی و تدوین الگوی بهینه مطالعه موردی: شهرستان آق قلا

معماری روستایی ایران به لحاظ ماهیت کارکردی و پاسخگویی به نیازهای انسانی فعالیت‌های مردمی، عناصر تولیدی و محیط زیست، مجموعه‌ای همگن و متشکل با هویت کالبدی خاص را تشکیل می‌دهد که تجلّی گاه ارتباطات و کارکردها و نقش چند عملکردی فضاها است. طرح، تکنولوژی و شیوه ساخت مسکن روستایی، ابعاد، تناسبات، مقیاس و انطباق با شرایط درون و بیرون واحد مسکونی همه و همه از میزان تأثیر و تقویت روابط انسانی با امکانات ...

متن کامل

واکاوی عملکرد تعاونی های لبنی در شهرستان آق قلا

در این تحقیق به منظور بهبود عملکرد تعاونی­ها در راستای دستیابی به توسعه بیشتر لبنیات، تأثیر عملکرد تعاونی­های لبنی در وضعیت دامداران شهرستان آق قلا بابرآوردالگوی لاجیتبررسیشد. داده­هاواطلاعاتبررسینیازاینتحقیقبااستفادهازروش  نمونه­گیریتصادفیسادهبه وسیلهتکمیلپرسش­نامه از120 دامداراینشهرستانبه دستآمد. نتایج نشان داد که عملکرد تعاونی­ها در زمینة جمع آوری شیر در زمان و مکان مناسب، ارائه تلقیح مصنوعی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران

ناشر: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 2008-4838

دوره 2-41

شماره 3 2010

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023